نظریه جهیزیه سیاسی

تلخیص کننده؛بسکابادی، دانشجوی دکتری مدیریت دولتی گرایش منابع انسانی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند،خراسان جنوبی

جهیزیه سیاسی، اشاره به آورده یا امید به تزریق آورده مقام سیاسی به سازمان مقصد دارد که آن را از طریق بیت المال تأمین می کند.

برخی حاملان جهیزیه های سیاسی با دادن وعده جهیزیه، ورود خود را به سازمان تضمین می کنند و ممکن است پس از ورود، تمایلی به تزریق چنین جهیزیه ای به سازمان مقصد نداشته باشند؛ یا اینکه توان آوردن چنین جهیزیه ای را به سازمان هدف نداشته باشند.

 بعضاً انتظار مدیر از فرد وارد، تصوری است؛ زیرا فرد، جایگاه سیاسی مهمی دارد پس انتظار می رود ورودش، برکاتی نصیب سازمان کند.

ﺟﻬﯿﺰﯾﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ وﻗﺘﯽ رواج ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ روﯾﮑﺮد ﺳﯿﺎﺳﯽ در ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﯽ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮد ﺳﯿﺎﺳﯿﻮن و ﻣﺪﯾﺮان اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﺜﺒﯿﺖ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺧﻮد و ﻧﻔﻮذ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی ﺣﺮﻓﻪ ای و ﺗﺨﺼﺼﯽ ﺗﻼش ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد اﻣﯿﺪ ﺑﻪ آوردن ﺟﻬﯿﺰﯾﻪ ای ﺑﺎ ارزش ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﺎ ﭘﺲ از ﺗﺰرﯾﻖ ﭼﻨﯿﻦ ﺟﻬﯿﺰﯾﻪ ای ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺑﻠﮑﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً در ﭘﺮﺗﻮ ، ﻗﺎﻧﻮن ورود ﺧﻮد را ﺑﻪ آن ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﺪ .

در حوزه مدیریت محیطی نظریه ها، سازکارها و راهبردها و… است که مدیران می توانند به مدد آنها محیط متلاطم محیطی خود را مدیریت کنند.

یکی از نظریات میراث🧑🏻‍💻 فلیپ سلزنیک  پدر علم نهادگرایی ، نظریه جذب عوامل تهدیدکننده بقای سازمان است ،

بر اساس این نظریه، مدیران تلاش می کنند با برقراری ارتباط با منتقدان و اثرگذاران کلیدی محیطی، محیط خود را در حوزه های مختلف، مدیریت کنند.

آنها با استقرار محفلی ( کمیته، شورا، کمیسیون، مجمع و . ..) در سازمان و دعوت از این افراد تلاش می کنند با شناخت هر جا از محیط سازمان که خاستگاه تهدید بقای سازمان است یکی از بازیگران را به آن حوزه متلاطم، گسیل دهند تا بحران محیطی را خاموش سازد؛ در عوض، سازمان، چنین افرادی را به عضویت هیئت مدیره، کمیته ها وکمیسیونهای مختلف درمی آورد، و افراد مدعو، در مقابل، تلاش می کنند در ازای عضویت، نوعی جهیزیه به سازمان بیاورند.

 جهیزیه هر کدام از افراد ممکن است متفاوت باشد.

گاهی اوقات از طریق چنین افرادی، وام و تسهیلات ، مسافرتهای خارج کشور ، پیروزی در مناقصات یا پیروزی در رقابت کسب پروژه های مختلف ، نصیب سازمان می شود.

 برای مثال ، 🏢مراکز پژوهشی خودگردان دولتی و خصوصی تلاش می کنند با جذب افراد اجرایی در شوراهای عالی پژوهش خود، پروژه های پژوهشی سازمانهایی را که این افراد، عضو آنها هستند و با آنها ارتباط دارند از آن خود و از این طریق، بقای خود را تضمین کنند.

 این افراد در جای خودسفیران اصلی این مراکز در کمیته ها و شوراهای پژوهشی دیگر سازمانهایی هستند که اولویتهای سالانه پژوهشی خود را اعلان می کنند.

این پدیده در سازمانهای دولتی و حتی خصوصی، فراوان به چشم می خورد و راه ظاهراً مناسبی است که از آن طریق می توان به جهیزیه های کلانی دست  یافت.

در محاوره گفته می شود « سیاست، پدر و مادر ندارد» یا « سیاست، پدیده ناپاکی است »یا «در سیاست، هر کاری برای رسیدن به هدف، روا است ».

این تلقی ازسیاست، سوءاستفاده از اموال عمومی را به نفع مقاصد شخصی و گروهی توجیه می کند.

 اصولاً در چنین معنایی، هدف، کسب قدرت است تا بتوان از منابع مالی دولتی ضمن تأمین خواسته های مردم ( نامحدودی ) بهره برداری شخصی و گروهی کرد.

 بر اساس این، سازکارهای مختلفی در فضای سیاسی وجود دارد که بازیگران سیاسی به اتکای آنها، مقاصد شخصی خود را دنبال می کنند.

اگرچه برخی مدعی اند در سیاست، هدف کارگزاران، خدمت به عامه است ولی اقتصاد دموکراسی نشان می دهد منفعت طلبی شخصی ، چنان غالب است که نماینده مجلس، بیش از چند برابر کل 💰حقوق چهار ساله خود، صرف ورود به مجلس می کند.

اما استفاده از جهیزیه سیاسی در نظامهای اسلامی ، اثبات بی پدری و مادری سیاست است که با روح نظام اسلامی سازگار نیست .

در نظام های اسلامی، سیاست عین دیانت و دیانت عین سیاست است و تصدی مقام، فرصت خدمتگزاری است، نه مجال سوءاستفاده از بیت المال.

 اگر در سازمان، ناشایستگان، شایسته تصور شوند عواقب خطرناکی متوجه حال و آینده سازمان خواهد شد زیرا در آن حالت، انگیزه شایستگان برای تحقق اهداف حرفه ای سازمان، تنزل خواهد کرد.

در هر سازمان حرفه ای، برای ورود، ارتقا و ترویج، استانداردهایی وجود دارد که وقتی زیر پا گذاشته شود به مثابه مصادر شایستگی های حرفه ای-تخصصی است.

 جهیزیه سیاسی به عنوان  اهرم ورود ضروری به سازمان مقصد ، مصادر شایستگی ها است زیرا در چنین سازمانی، جهیزیه است که اهمیت 💐عروس سازمان را تأمین می کند نه شایستگی های آن.